Θυσία στην ΕΕ και το ευρώ η Ελλάδα

Προσπαθώντας κάποιος να δώσει λύση σε ένα πρόβλημα για πολλοστή φορά χρησιμοποιώντας τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο συλλογιστικό σκελετό αναμένοντας διαφορετικό αποτέλεσμα, δεν είναι μόνο απλά μια μορφή παράνοιας, όπως σωστά επεσήμανε ο Einstein. Είναι ο ορισμός της συνταγής για την αποτυχία. Όπως ποτέ δεν πρόκειται να αλλάξει πορεία η ανθρωπότητα αν δεν σχεδιαστεί εκ νέου ο τρόπος παραγωγής και διανομής του χρήματος, με μια ξεκάθαρη, απλή και κατανοητή από τους περισσότερους διαδικασία, που θα αποκλείει τις εμπορικές τράπεζες από την γεωμετρική έκδοση πίστωσης μέσω δανείων, αφού έτσι τείνουμε πια να κατασταλάξουμε για την υπόθεση του ελληνικού χρέους. Αν δεν αλλάξει ο στόχος και ο τρόπος της δήθεν διαπραγμάτευσης, το μονοπάτι θα παραμένει δύσβατο και αδιέξοδο.
Από την μέρα που “μετά από εκατοντάδες χιλιόμετρα σε όλη την οικουμένη” – τότε που λεφτά υπήρχαν αλλά όχι υδρογονάνθρακες- ο τότε πρωθυπουργός κος Γ. Παπανδρέου, κατέληξε να καλέσει το, απελπισμένο για νέα πελατεία μετά το κάζο της νοτιοανατολικής Ασίας, ΔΝΤ, οι ηθοποιοί άλλαξαν, το έργο όμως δεν παραμένει το ίδιο, όπως πολλοί σχολιάζουν, ανάμεσά τους κι εμείς. Η πλοκή χειροτερεύει, οι αληθινοί πρωταγωνιστές, οι πολίτες αυτού του τόπου, εξαθλιώνονται, απελπίζονται και πολλές φορές εγκαταλείπουν, ενώ οι ηθοποιοί συνεχίζουν να δοκιμάζουν τα όρια της συνοχής και αντοχής της πατρίδας μας. Δεν διαθέτουμε μαντικές ικανότητες για το πως θα εξελιχθεί η τελευταία πράξη. Όσο και να πιστεύουμε σε θαύματα, γνωρίζουμε ότι για να πραγματοποιηθούν χρειάζεται απόλυτη πίστη και επιθυμία, ενώ προηγείται η κάθαρση, σχεδόν πάντα, όπως και στις αρχαίες τραγωδίες, με την θυσία των αθώων. Η λύτρωση, έπεται.
Αν κάποιοι πίστεψαν, έστω προς στιγμήν ότι, όλοι όσοι έπαιξαν τον ρόλο τους ως σήμερα στις διαπραγματεύσεις για το χρέος και τα μνημόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς μέσω των θεσμών της τρόικας, ήταν απλά ανίκανοι κι έκαναν λάθη, μάλλον έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους, οπότε καλό θα είναι να την μετουσιώσουν στον δημόσιο βίο. Τα ευρήματα, τα ντοκουμέντα και δηλώσεις των “λαθών” είναι τόσο πολλά μέσα σε αυτά τα οχτώ χρόνια της κρίσης, ώστε όποιος θέλει να εθελοτυφλεί, είναι ελεύθερος να το κάνει. Όποιος έχει ανάγκη τα παραμύθια, όποιος αγνοεί τα προβλήματα στην ζωή του, θεωρώντας πως, με έναν μαγικό τρόπο θα λυθούν μόνα τους, να είναι έτοιμος να πληρώσει τον λογαριασμό των πράξεών του. Το χρέος το πληρώνουν όλοι οι πολίτες, όταν δεν το πληρώνει το κράτος. Και θα το πληρώνουν γιατί οι εκπρόσωποί τους, χωρίς να τους ρωτήσουν, το αναγνώρισαν και υποσχέθηκαν στους δανειστές ότι θα πληρωθεί ακέραιο, βάζοντας την υπογραφή τους ακόμη και σε νόμο του κράτους τον Ιούλιο του 2015, ο οποίος ψηφίστηκε από όλα τα κόμματα.
Δεν είναι μήπως αυτονόητο, στον καθένα ότι, για να επιτύχει η αίτηση ή η απαίτηση αν θέλετε, ονομαστικής διαγραφής του χρέους ως μη αναγνωρίσιμο, πρέπει να αλλάξει αυτός ο νόμος. Αν ήσασταν οι δανειστές, δεν θα βλέπατε την απέναντι πλευρά με διαφορετικό μάτι, αν είχε συσπειρωθεί και είχε ψηφίσει έναν τέτοιο νόμο; Μήπως θα κάνατε κι ένα βήμα πίσω στα σχέδιά σας, αν η δανειακή σύμβαση είτε χαρακτηριστεί αντισυνταγματική, όπως δηλώνουν πρυτάνεις και καθηγητές του συνταγματικού δικαίου; Θέλει άραγε υπέρμετρο ταλέντο, πολιτική ευφυΐα, και δέκα phd για να είχε κάποιος καταστρώσει εναλλακτική δράση για την περίπτωση που η καγκελάριος Merkel άντεχε στην ρηχή επίθεση του κου Schultz, κι ανέβαζε τα ποσοστά της στο κυνήγι για την προεδρία; Δεν θα άλλαζε αυτόματα η στρατηγική της διαπραγμάτευσης των γερμανών απέναντι μας, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο;
Εύκολες είναι οι απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, όχι μόνο σε όποιον διαθέτει εξωπραγματική οξυδέρκεια, αλλά σε όποιον νοιάζεται για την πατρίδα του, την οικογένειά του, το μέλλον των παιδιών του και βλέπει με πόνο τι πραγματικά συμβαίνει. Το γράφημα που ακολουθεί από την WSJ, φωτογραφίζει ακριβώς την γερμανική στρατηγική, η οποία χαράσσεται με βάση τις έρευνες που φέρουν τους πολίτες τους να βρίσκονται στην ζώνη του 40%-45% για τρία διαφορετικά σενάρια που αφορούν στο άμεσο μέλλον της Ελλάδας. Με τους ψηφοφόρους να βρίσκονται μοιρασμένοι ανάμεσα στο αν η χώρα μας χρειάζεται διαγραφή χρέους, αν πρέπει να φύγει από την ζώνη του ευρώ ή αν αξίζει “περισσότερη βοήθεια”, ήταν βέβαιο πως ο κος Schauble θα συνέχιζε το βίαιο, απάνθρωπο, επεκτατικό κυνήγι του προς τα “ασημικά” της νέας του αποικίας. Είναι δίκαιο κάτι τέτοιο;
Ας στραφούμε στον διάλογο των Μηλίων, του Θουκυδίδη:
“…ὅτι δίκαια μὲν ἐν τῷ ἀνθρωπείῳ λόγῳ ἀπὸ τῆς ἴσης ἀνάγκης κρίνεται, δυνατὰ δὲ οἱ προύχοντες πράσσουσι καὶ οἱ ἀσθενεῖς ξυγχωροῦσιν. [5.89]
Όταν μιλάμε λοιπόν για δίκαιο με την ανθρώπινη λογική, αναφερόμαστε σε δύο μέρη με ίση δύναμη. Όταν αυτή η συνθήκη απουσιάζει, οι ισχυροί κάνουν ότι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν και το αποδέχονται. Η Ελλάδα είναι πράγματι, αδύναμη. Πληγωμένη, ίσως ανεπανόρθωτα κι υποψήφια για ολοκληρωτική καταστροφή, αν συνεχιστεί ακόμη αυτή η αδιέξοδη πορεία. Με μειωμένο στην ζώνη του 30% το ονομαστικό εθνικό ακαθάριστο προϊόν, ο μόνος τρόπος να εξυπηρετηθεί το δημόσιο χρέος με την οικονομία στο καναβάτσο, είναι με αφαίμαξη όποιων πόρων έχουν παραμείνει στην πραγματική οικονομία και στα νοικοκυριά. Αυτό δεν είναι κάποιο υποθετικό σενάριο, ούτε reality show. Eίναι η πραγματικότητα.
Ας δούμε τι γράφαμε για την κατάσταση στην χώρα μας, στο σημείωμά μας με τίτλο “Η Ελλάδα είναι το κλειδί για την Eυρωπαϊκή Ένωση”:
“Ανάμεσα στην Σκύλα και την Χάρυβδη, το δράμα συνεχίζει να εξελίσσεται εις βάρος της χώρας μας. Οι διαφωνίες ανάμεσα στο ΔΝΤ και την ΕΕ, σχετικά με το πλεόνασμα που επιτάσσουν, φαίνεται πως είναι ένα προσυμφωνημένο παιχνίδι, με μόνο σκοπό την προάσπιση των χαρακτήρων και των θέσεων τους, είτε αφορά σε μάνατζερς του ΔΝΤ, είτε σε πολιτικούς της Γερμανίας. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση, μια χώρα όπως η Ελλάδα, με κατεστραμμένο τον παραγωγικό της ιστό κι ευάλωτο τον κοινωνικό της, να μπορέσει να πετύχει πλεόνασμα 3.5% για μια δεκαετία, όπως θέλει η Γερμανία, κι αυτό το γνωρίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι. Όσο το χρέος δεν διαγράφεται ή δεν αναπροσαρμόζεται τουλάχιστον, ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να ανακάμψει υπό το βάρος του υπερχρεωμένου δημόσιου και οι συνεχείς περικοπές σε συντάξεις και μισθούς θα συνεχίζονται.”
Δεν άλλαξαν και πολλά από τότε. Πως θα μπορούσαν άλλωστε, αφού συνεχίζεται ή ίδια, μάταιη τακτική. Και πάλι επίσημα σε ύφεση η χώρα μας, όπως δείχνει το παραπάνω γράφημα, κάτι για το οποίο είχαμε επισημάνει ότι θα συμβεί την τρίτη βδομάδα του Φεβρουαρίου.
Το αφήγημα της διαφωνίας των θεσμών που άρχισαν να πλακώνονται στο πλιάτσικο, όπως τα πεινασμένα θηρία πάνω από τα κουφάρια, φλόγισε αυτό της εσωτερικής κατανάλωσης, για μια ακόμη φορά μέσα σε αυτά τα οχτώ χρόνια. Αυτός που θέλει την έξοδο της χώρας στις αγορές, την σκληρή διαπραγμάτευση, τις κόκκινες γραμμές που πάντα καταλήγουν ροζ, ενώ από μήνα σε μήνα, από eurogroup σε eurogroup, θα ανακοινωνόταν η επιθυμητή λύση για το χρέος, αφού πρώτα οι εκπρόσωποί μας στο κοινοβούλιο θα έβαζαν πάλι τις υπογραφές τους σε χιλιάδες σελίδες κειμένων που ούτε διαβάζουν, ούτε και πιθανά θα κατανοούσαν ακόμη κι αν διάβαζαν.
Πάλι από την ίδια έκθεσή μας, αυτήν της δεύτερης βδομάδας του Φεβρουαρίου:
“Κρίνοντας από το πρόσφατο παρελθόν και λαμβάνοντας υπ’ όψιν μας τις προεκλογικές αναμετρήσεις στις χώρες που προαναφέραμε, δεν πιστεύουμε πως το ζήτημα θα λυθεί στην συνεδρίαση των ευρωπαίων ΥΠΟΙΚ στις 20 του μήνα, που είναι και η τελευταία ευκαιρία πριν κλείσει η Ολλανδική βουλή. Οι δηλώσεις από Γερμανία και Ολλανδία πως, δεν θα στηρίξουν το πρόγραμμα αν δεν συμμετέχει το ΔΝΤ, ρίχνουν την μπάλα στην πλευρά των αμερικάνων. Ο επερχόμενος πρεσβευτής του κου προέδρου Trump στην ΕΕ, κος Ted Μalloch, δήλωσε από την άλλη πως νομίζει ότι το ΔΝΤ δεν πρέπει να συμμετάσχει εκ νέου στο πρόγραμμα, αν η Γερμανία κι οι υπόλοιπες χώρες δεν προχωρήσουν σε διαγραφή μέρους του ελληνικού χρέους, προσθέτοντας πως, ίσως έφτασε η ώρα να πάρει η Ελλάδα την απόφαση και να προχωρήσει στην αποχώρησή της, προφανώς κηρύσσοντας επίσημα πτώχευση εντός της Ευρωζώνης. Ακόμη μια απόδειξη που δείχνει ότι η Η.Π.Α. έχουν στοχεύσει για τα καλά την Γερμανία, όπως αναφέραμε και στην προηγούμενη έκθεσή μας.
Η δόση των επτά δισεκατομμυρίων που έχει να πληρώσει η χώρα μας τον Ιούλιο, είναι το σημείο που θα ποντάρουν πιστεύουμε όλοι στην διαπραγμάτευση. Η Ελλάδα για να νομοθετήσει λιγότερα από τα νέα μέτρα που ζητούν οι δανειστές, ώστε να εισπράξει την δόση και να τους επιστρέψει τα χρήματα στην άλλη τσέπη και οι ΕΕ και ΔΝΤ για να πιέσουν όσο μπορούν για περισσότερα ως άλλοθι προς τους ψηφοφόρους και τα διοικητικά τους συμβούλια, έχοντας βέβαια μπροστά τους τον σκόπελο των γαλλικών εκλογών και την κα Le Pen τον Απρίλιο κι ίσως στον δεύτερο γύρο τον Μάιο. Πιστεύουμε πως, κάτω από το πρίσμα όσων αναφέρουμε, μάλλον ο τίτλος της πρώτης μας έκθεσης για το 2017 ήταν ακριβής. Η Ελλάδα είναι το κλειδί για την Ευρωπαϊκη Ένωση.”
Στο παραπάνω γράφημα του ΟΟΣΑ, απεικονίζεται το ύψος του χρέους των νοικοκυριών της χώρας μας (κόκκινο πλαίσιο), ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Όπως βλέπετε, η Ελλάδα βρίσκεται λίγο υψηλότερα από το 100%, κοντά στον μέσο όρο της Ευρώπης και μακριά από τις πλούσιες σκανδιναβικές χώρες και την Ελβετία που έχουν βουλιάξει τα νοικοκυριά τους στο ιδιωτικό χρέος. Συνδυάζοντας όμως αυτό το γράφημα με εκείνο που είχαμε δείξει την τελευταία βδομάδα του Απριλίου, όταν ανακοινώθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα ρεκόρ που έδωσε το άλλοθι στους θεσμούς να πισωγυρίσουν ακόμη περισσότερο, βγαίνουν ίσως άλλα συμπεράσματα:
“Μόνο ανόητοι, ανιστόρητοι, βολεμένοι και δοτοί πιστεύουν ότι αυτός είναι ο τρόπος [το πρωτογενές πλεόνασμα] να ορθοποδήσει μια οικονομία και δυστυχώς στην χώρα μας υπάρχουν διαχρονικά αρκετοί τέτοιοι, που υποστηρίζουν, μαζί με όσους θέλουν να συνεχίσουν την κατοχή της χώρας μας, πως, χωρίς έλλειμμα είναι δυνατόν ποτέ να ανακάμψουμε από το βάραθρο. Μια ματιά στο γράφημα με βάση τα τελευταία, διαθέσιμα στοιχεία του 2015 από τον ΟΟΣΑ (ΟΕCD), αποδεικνύει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά όχι μόνο έχουν σταματήσει να αποταμιεύουν, αλλά βρίσκονται σχεδόν 20% κάτω από το όριο για να καταφέρουν να τα βγάλουν πέρα και να επιβιώσουν, όταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης βρίσκεται στο +5.5% υπέρ της αποταμίευσης. Δεν έχουμε καμιά αμφιβολία πως, όταν ανακοινωθούν τα νούμερα του 2016 το ποσοστό μπορεί και να έχει διπλασιαστεί.”
Σε αντίθεση με τις χώρες που προαναφέραμε, η Ελλάδα δεν έπεσε στην παγίδα του συστήματος από ιδιωτικό χρέος, αλλά από δημόσιο. Αν όμως δεν λυθεί το τελευταίο, η οικονομία δεν μπορεί να ανακάμψει, ζήτηση δεν μπορεί να υπάρξει, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να προσβλέψουν σε καλύτερες μέρες, άρα δεν μπορούν να προσλάβουν για να μειωθεί το δυσθεώρητο ποσοστό της ανεργίας. Έτσι οι περισσότερες οικογένειες έκαψαν τις όποιες αποταμιεύσεις τους και θα συνεχίσουν να επωμίζονται ιδιωτικά το χρέος, προφανώς δανειζόμενοι πληρώνοντας με τοκογλυφικές κάρτες, αφού στην ουσία όπως είδαμε στην παραπάνω παραπομπή, τα νοικοκυριά βρίσκονταν πριν δύο χρόνια 20% περίπου κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στο διαθέσιμο εισόδημα για την επιβίωσή τους.
Το γράφημα που ακολουθεί είναι της BIS, με στοιχεία μέχρι και την περσινή χρονιά. Η χώρα μας (κόκκινο πλαίσιο), ως ποσοστό ιδιωτικού χρέους προς το ακαθάριστο προϊόν, βρίσκεται ελάχιστα ψηλότερα από τον μέσο όρο των G20 και αρκετά χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Αυτό στην γλώσσα των θεσμών σημαίνει απλά ότι, υπάρχουν ακόμη περιθώρια πίεσης μέχρι ουσιαστικής εξόντωσης του ελληνικού λαού. Οι τελώνες γνωρίζουν πολύ καλά τι κάνουν και θα πιέζουν συνεχώς για περισσότερα μέτρα. Οι Έλληνες πολιτικοί γνωρίζουν άραγε σε ποια κινούμενη άμμο βουλιάζουν τις ελληνικές οικογένειες; Αν ναι, όπως είναι το πιθανότερο, γιατί το κάνουν; Είναι βαλτοί; Αν όχι, που είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο, τότε είναι ύποπτοι. Oποιος απειλείται, αντέχει κι επιθυμεί να αντιληφθεί έστω σε πρώτο επίπεδο τι του συμβαίνει. Οφείλει να κατασκευάσει την άμυνά του. Αν πρόκειται για κράτος, τότε η άμυνα οφείλει να γίνει συλλογική. Αν δεν γίνει, οι επόμενες γενιές θα έχουν δίκιο να μιλάνε για γενοκτονία. Μόνο που θα αναφέρονται στην δική τους, για την οποία θα είμαστε υπεύθυνοι εμείς κι όσοι προηγήθηκαν. Η Ελλάδα παραμένει θυσία στην ΕΕ και το ευρώ.
Περνώντας να δούμε πως έκλεισε το δολάριο την προηγούμενη βδομάδα, το νόμισμα που το ευρώ δήθεν ήθελε να ανταγωνιστεί, θα δείτε πως βρήκε αγοραστές στην χαμηλή πλευρά της ζώνης αντίστασης που είχαμε σημάνει (μπλε πλαίσιο). Ημερομηνιακά, βρίσκεται στο σημείο που πρέπει να καταγράψει τα χαμηλά του βραχυπρόθεσμου κύκλου του, αν δεν το έκανε ήδη, έχοντας συμπληρώσει 38 μέρες από την τελευταία βδομάδα του Απριλίου. Ένα κλείσιμο πάνω από τα 98 με 98.20, εφόσον παραμείνει η τιμή ψηλότερα ως το τέλος της βδομάδα, θα δώσει μεγάλες πιθανότητες σε όσους ποντάρουν σε αυτό το σενάριο. Ο σχηματισμός κορυφής, μεταμορφώθηκε και πάλι από τριγωνικό, όπως είχαμε επισημάνει, σε παράλληλο κανάλι. Μόνο ένα εβδομαδιαίο κλείσιμο χαμηλότερα από την κάτω γραμμή του καναλιού, θα δώσει περισσότερες ελπίδες σε όσους πίστεψαν ότι το ευρώ θα ανακάμψει ψηλότερα κι αυτές πάλι θα είναι προδικασμένες να εξανεμιστούν λίγο αργότερα.
DOLLAR FUTURES, W, ICE[+] click images to enlarge
Θετικά έκλεισαν τα πολύτιμα μέταλλα την εβδομάδα, με τον χρυσό στα $1,268.1 ανεβασμένο περίπου μια ποσοστιαία μονάδα και το ασήμι στα $17.32 αυξημένο περίπου κατά 3%. Το θετικό κερί της εβδομάδας επιβεβαίωσε τον σχηματισμό που είχαμε αναφέρει στην προηγούμενη έκθεσή μας.
“Θεωρούμε ότι αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί η αναστροφή και μάλιστα με ένα από τους περισσότερο έγκυρους και ελπιδοφόρους σχηματισμούς (morning star), μόνο που χρειαζόμαστε την επιβεβαίωση μιας ακόμη θετικής, ισχυρής βδομάδας, ώστε να ανέβουν στατιστικά οι πιθανότητες, ότι όντως, έχουν καταγραφεί τα χαμηλά σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο. Αν ο μήνας κλείσει πάνω από τα $17.18 και $1,268 αντίστοιχα για ασήμι και χρυσό, τότε θα μπορούν τα δύο πολύτιμα μέταλλα να χτυπήσουν τις κύριες αντιστάσεις που βρίσκονται στα $17.78 και $1,297 ανά ουγκιά.”
Φτάνοντας ο χρυσός στην κάτω γραμμή της ζώνης αντίστασης (κόκκινο πλαίσιο) περιμένουμε οι πιέσεις των πωλητών να αυξηθούν, ενώ το ασήμι δείχνει πως έχει λίγο ελεύθερο χώρο ψηλότερα για να φτάσει στην αντίστοιχη γραμμή που βρίσκεται στα $17.78 με τα $18.65 να παίζουν κύριο ρόλο στην μελλοντική πορεία. Στην περίπτωση που το δολάριο ξεκινήσει να χτυπάει ψηλότερα τις θέσεις των πωλητών (shortcovering), θα είναι λογικό τα πολύτιμα μέταλλα να οπισθοχωρίσουν. Οι ζώνες στήριξης που μας ενδιαφέρουν είναι οι $1,247 και $1,214 για τον χρυσό και οι $17.18, $16.90 και $16.10 για το ασήμι, αλλά καλύτερη εικόνα θα υπάρχει όταν δούμε που έκλεισαν οι τιμές του μήνα.
Για το τέλος της σημερινής μας έκθεσης ένα γράφημα που δείχνει ότι οι τρεις μεγάλες κεντρικές τράπεζες εκτός από την αμερικάνικη FED, η BOE της Μ.Βρετανίας, η BOJ της Ιαπωνίας και η ECB της Ευρώπης, συνεχίζουν να αγοράζουν πάγια στοιχεία, κρατικά κι εταιρικά ομόλογα αλλά και μετοχές εταιριών, προσφέροντας με αυτό τον τρόπο ρευστότητα στην αγορά $200 δισεκατομμυρίων κάθε μήνα. Εφόσον η παγκόσμια οικονομία ανέκαμψε, το ίδιο και η ευρωπαϊκή σύμφωνα με όσα μας βομβαρδίζουν κάθε λεπτό οι τίτλοι των ΜΜΕ, γιατί το κάνουν;
Yγιαίνετε!