Τέλος της καταδίκης του προστατευτισμού στην G20!

Αν για κάτι δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τον νέο πρόεδρο των Η.Π.Α. είναι πως, η απόσταση ανάμεσα στην προεκλογική του ρητορική και την τακτική που ακολουθεί στις πρώτες εκατό μέρες του, είναι μεγάλη. Παραδόξως, σε σχέση με ότι μας έχουν συνηθίσει οι πολιτικοί, φαίνεται πως η ταυτότητα του επιχειρηματία – και του reality star – είναι ισχυρότερη, φυσιολογικά, μέσα του. Το “America first”, ως ένα από τα βασικά σλόγκαν του, περικλείει την κεντρική του υπόσχεση να αναβιώσει την αμερικανική βιομηχανία, δημιουργώντας θέσεις εργασίες σε όλες τις πολιτείες που έχουν πληγεί από την ανεργία, οι οποίες είναι και αυτές που τον ψήφισαν.
Κάτι τέτοιο είναι φυσικά αδύνατον να μην έχει παρενέργειες στο διεθνές εμπόριο, γι αυτό και ο νέος πρόεδρος, όχι μόνο έχει μιλήσει ξεκάθαρα για ταρίφες εξαγωγών εισαγωγών, αλλά κατήργησε αμέσως τις συνομιλίες για την TTP, την συμφωνία εμπορίου των ασιατικών χωρών, την αντίστοιχη για την Ευρώπη, την TTIP, και ξεκίνησε την ήδη δηλωμένη επιθετική του πολιτική με το Μεξικό ως σημείο έναρξης της επαναδιαπραγμάτευσης της συνθήκης NAFTA, που περιλαμβάνει επίσης και τον Καναδά. Οι πρώτες δηλώσεις σχετικά με το δολλάριο τόσο του ίδιου και λιγότερο του νέου ΥΠΟΙΚ, πρώην τραπεζίτη και παραγωγού ταινιών στο Hollywood, κου Mnuchin, ήταν πως είναι αρκετά υψηλά, ενώ αμέσως μετά κατηγόρησε ευθέως την Γερμανία ότι απομυζά τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης, αλλά κι αυξάνει το εμπορικό έλλειμμα των Η.Π.Α., που φαίνεται στο γράφημα του Bloomberg που ακολουθεί, μέσω της υποτιμημένης αξίας του ευρώ.
Μετά από όλα αυτά λοιπόν, θα ήταν απολύτως παράλογο, στην συνεδρίαση των ΥΠΟΙΚ και των κεντρικών τραπεζιτών της G20 στο Baden Baden της Γερμανίας, ο κος Mnuchin να εμφανιζόταν για πρώτη φορά στους ομολόγους του παρακάμπτοντας τις επιταγές της αμερικανικής προεδρίας. Βέβαια, ίσως κανείς δεν περίμενε ότι για πρώτη φορά σε επίσημο, κοινό ανακοινωθέν από την ίδρυση του φόρουμ στην δεκαετία του ’90, θα φτάναμε να μην περιέχεται η συνήθης καταδίκη της πρακτικής του προστατευτισμού!
Αν λοιπόν κάποιοι ψάχνουν γιατί ο κος Trump άφησε έκθετη την καγκελάριο Merkel στην έκκλησή της για χειραψία στην καθιερωμένη φωτογραφία μετά την συνάντησή τους, ίσως πρέπει να σκεφτούν πως την ίδια ώρα, ο κος Mnuchin διαπραγματευόταν με τους ομολόγους του, αλλά κυρίως με τον επιθετικό κο Schauble, το κοινό ανακοινωθέν, στο οποίο η Γερμανία αντιστεκόταν θέλοντας να περιληφθεί η παγιωμένη φράση καταδίκης του προστατευτισμού.
Δεν εξηγείται διαφορετικά να δίνουν την τυπική χειραψία πριν την συνάντησή τους, αλλά ο κος Trump -εμφανώς αγενώς, αλλά συμβολικά συμπαγής- να την αρνείται λίγο αργότερα. Η κα Merkel, ως έμπειρη πολιτικός, διάλεξε να απαντήσει όχι ως Γερμανία αλλά ως Ευρωπαϊκή Ένωση στις δηλώσεις της για την εμπορική πολιτική, ενώ ο κος Schauble, την ίδια ώρα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, κατηγορούσε ευθέως τον κο Mnuchin πως “οι θέσεις του για το δίκαιο κι ελεύθερο εμπόριο είναι τελείως ασαφής”. Και οι δύο, αρνήθηκαν στους αμερικάνους -για την ώρα- την διεκδίκηση της πρωτοκαθεδρίας, για να ακολουθήσει το εθιμοτυπικό tweet του κου Trump λίγο αργότερα, που δίνοντας την ουσιαστική διάσταση της διαφωνίας τους, ζητάει από την Γερμανία να πληρώσει τα επί ετών χρεωστούμενα, αν θέλει να απολαμβάνει την ασφάλεια που της προσφέρει το ΝΑΤΟ!
Όπως όμως έχουμε αναφέρει σχετικά με τις νομολογίες για το ελεύθερο εμπόριο, δεν είναι μια νέα στρατηγική αυτή των Η.Π.Α. Η πιεστική πολιτική της απέναντι στην Γερμανία φάνηκε από το σκάνδαλο της Volswagen ,τα πρόστιμα στην Deutche Bank για τα ενυπόθηκα δάνεια και την χειραγώγηση των πολύτιμων μετάλλων κι έφτασε στην οδηγία του πρώην ΥΠΟΙΚ, κου Lew, για την νομισματική ισορροπία στην περυσινή συνεδρίαση των G20 στην Σαγκάη. Η αλήθεια είναι, ότι τώρα φαίνεται να κορυφώνεται αυτή η τάση, με τις τακτικές και τα μέτρα που εξαγγέλει η νέα κυβέρνηση, αλλά η πραγματικότητα είναι αυτή που θα δείτε στο γράφημα με τις εισαγωγές πρακτικών διακρίσεων των G20. Oι αμερικάνοι προηγούνται κατά πολύ όλων των υπολοίπων στην επιβολή περιορισμών για την διακίνηση προϊόντων από το 2008 ως σήμερα.
Η αιτία δεν είναι άλλη από την πτώση στον όγκο του διεθνούς εμπορίου, όπως είχαμε επισημάνει κοντά στα τέλη Ιανουαρίου:
“Στο διάγραμμα φαίνεται η σχέση του διεθνούς εμπορίου (πράσινη γραμμή) με τον μέσο όρο από τις ταρίφες πάνω στις εισαγωγές που υπάρχουν παγκόσμια. Με την υποχώρηση του όγκου πωλήσεων στο εμπόριο διεθνώς – στο διάγραμμα είναι αντεστραμμένη η γραμμή που δείχνει το παγκόσμιο εμπόριο- εμφανώς θα αρχίσει να ανεβαίνει και ο μέσος όρος από τις ταρίφες των δασμών. Ούτε αυτό όμως είναι καινούργιο στοιχείο. Είναι γνωστό με βάση την ιστορία ότι πάντα μετά από τον νομισματικό πόλεμο ακολουθεί αυτός του εμπορίου.
Είχαμε αναφέρει επίσης στα μέσα Νοεμβρίου, με βάση αυτό το γράφημα, ότι η διεθνής νομολογία σε ότι αφορά στο εμπόριο έτεινε προς τον προστατευτισμό, ειδικά από τις αρχές του 2015 και μετά. Ο λόγος, σχετικά απλός:
Η αναλογία του παγκοσμίου εμπορίου ως προς το ακαθάριστο προϊόν στο διάγραμμα που ακολουθεί, έχει ήδη κορυφωθεί και αρχίζει να πέφτει. Στην περίπτωση δε που η φετινή ή η επόμενη χρονιά καταλήξουν σε μικρότερο ποσοστό από αυτό του 2010, η πτώση δυνητικά μπορεί να φτάσει στα επίπεδα της δεκαετίας του ’80.”
Οι Η.Π.Α. γνωρίζουν πως είναι αδύνατον να πετύχουν ισοσκέλιση του εμπορικού τους ισοζυγίου, από την ώρα που το νόμισμά τους είναι επίσημα το παγκόσμιο αποθεματικό όχημα κι εξάγεται σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Γνωρίζουν επίσης, ότι τέτοιου είδους μέτρα, όπως αυτά των ταριφών και του απομονωτισμού, είναι μακροπρόθεσμα πληθωριστικά και θα ασκήσουν πιέσεις στην αξία του δολλαρίου, ειδικά στην περίπτωση -κι αυτό είναι πολύ σημαντικό- που οι δασμοί δεν προσδεθούν ποσοστιαία στην αξία του δολλαρίου. Από την άλλη όμως, χρειάζονται ένα ελεγχόμενα δυνατό νόμισμα για να προσελκύσουν τα τεράστια κεφάλαια που θα χρειαστούν για την δημοσιονομική ενίσχυση, μέσω των έργων ανακατασκευής αξίας $3 δισεκατομμυρίων που έχουν βάλει στο πρόγραμμά τους οι ρεπουμπλικάνοι για την επόμενη τετραετία.
Με το δημόσιο χρέος τους να έχει διπλασιαστεί μόνο μέσα στην προεδρία Obama και με την σχεδόν συντονισμένη πρακτική -τουλάχιστον από τις χώρες των BRICs, με προεξάρχουσα την Κίνα– ξεπουλήματος των αμερικανικών ομολόγων, οι Η.Π.Α. πρέπει να βρούν την χρυσή τομή στην ισοτιμία του δολλαρίου για να μην επιδεινώσουν την θανάσιμα τραυματισμένη από την κρίση του 2008 οικονομία τους, όσο πλησιάζει η διάλυση της Ευρωζώνης. Κι αυτό, την ώρα που η FED, η κεντρική τους τράπεζα ξεκίνησε την ομαλοποίηση των βασικών της επιτοκίων, προχωρώντας στην τρίτη αύξηση την τελευταία δεκαετία και δεύτερη μέσα στον τελευταίο χρόνο, φτάνοντας το βασικό της επιτόκιο στο 1%. Όταν ακόμη οι υπόλοιπες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Ευρωπαϊκή, η Ιαπωνική και η Ελβετική για παράδειγμα έχουν τα δικά τους με αρνητικό πρόσημο…
Aπό την ψηφοφορία των διοικητικών μελών της FED (dot plot), βλέπουμε παραπάνω πως, προγραμματίζουν τουλάχιστον δύο ακόμη αυξήσεις μέσα στην χρονιά, μιά πιθανά τον Ιούνιο και μία τον Σεπτέμβριο. Πέρα από όλα τα παραπάνω, η FED έχοντας πλησιάσει τόσο τον στόχο του πληθωρισμού στο 2% όσο και την πτώση της ανεργίας στο 5%, τις δύο βασικές δηλαδή αρμοδιότητές της σύμφωνα με το καταστατικό της, έχει τώρα να προασπίσει την πολιτική της ταυτότητα και την δήθεν ανεξαρτησία της από το υπόλοιπο διοικητικό σύστημα των Η.Π.Α. Η στροφή της υπέρ της τοπικής ανάπτυξης και η εγκατάλειψη του ρόλου της ως παγκόσμιου προστάτη του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που ανέλαβε στην κρίση του 2008, αποδεικνύεται απλά, από την ώρα που ξεκινά τον ανοδικό κύκλο στα επιτόκιά της, ενώ οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες, όπως προαναφέραμε, λειτουργούν σε καθεστώς αρνητικών επιτοκίων.
Όσοι έχουν εργαστεί σε μεγάλα χαρτοφυλάκια, καταλαβαίνουν αυτόματα πως με την διαφορά ανάμεσα στα ευρωπαϊκά και στα αμερικάνικα δεκαετή επιτόκια στην ζώνη του 2.5%, δεν υπάρχει ούτε ένας μεγάλος επενδυτής που θα αφήσει τα χρήματά του σε κανένα άλλο νόμισμα εκτός του δολλαρίου. Επιπρόσθετα, η FED, έχει να υπερασπιστεί την αξιοπιστία της απέναντι στην ραγδαία άνοδο των αμερικάνικων χρηματιστηρίων σε νέα υψηλά, ώστε να μην κατηγορηθεί ξανά ότι δημιουργεί φούσκες, όπως το 1980, το 1987 και το 1999. Η άνοδος στις κορυφές, ευνόητα επιτεύχθηκε μέσω της επαναγοράς μετοχών από τις ίδιες τις εισηγμένες εταιρίες, οι οποίες δεν διοχέτευαν τα πάμφθηνα κεφάλαια δανεισμού σε έρευνα κι ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών όπως όφειλαν, αλλά στον άμεσο πλουτισμό των βασικών μετόχων τους ενάντια σε όλους τους υπόλοιπους.
US DOLLAR FUTURES, D, ICE[+] click images to enlarge
Αρκετοί συμμετέχοντες στις αγορές, πιάστηκαν στον ύπνο με την κίνηση του δολλαρίου, μετά την ανακοίνωση της αύξησης από την κα Yellen την Τετάρτη. Στην προηγούμενη εβδομαδιαία μας έκθεση είχαμε υπογραμμίσει σχετικά:
“To δολλάριο έκλεισε αρνητικά, δείχνοντας αδυναμία για τρίτη εβδομάδα να περάσει πάνω από τα 102.30-50, περιοχή που θα του επιτρέψει να συνεχίσει την ανοδική του πορεία. Οι αγορές έχουν τιμολογήσει κατά 100% την επερχόμενη αύξηση των επιτοκίων της FED, πιθανά την επόμενη βδομάδα. Τέτοιου είδους περιπτώσεις, συνήθως ακολουθούν την λογική “αγόρασε την φήμη και πούλα στην ανακοίνωση”, οπότε δεν είναι παράλογο να δούμε ίσως το δολλάριο να οπισθοχωρεί στο άμεσο μέλλον και το ευρώ να τινάξει για τα καλά όσους έχουν ποντάρει στην πτώση του, μ’ ένα βίαιο short covering, που μπορεί να φτάσει ξανά τα 1.0850, τα οποία αν περάσει μπορεί να δούμε και τα 1.1050 για αρχή.
Αν το δολλάριο όντως οπισθογυρίσει αρχίζοντας διορθωτική πορεία, όπως αναμένουμε, οι ισχυρές του άμυνες είναι γύρω από τις περιοχές των 100.80 και των 100.40, ενώ ένα κλείσιμο κάτω από τα 101.20 θα ενεργοποιήσει την διπλή κορυφή των 102.30, με στόχο πρόβλεψη την ψυχολογική περιοχή των 100. Θεωρούμε πάντως πως είναι πολύ δύσκολο να δούμε ισχυρή, μακροπρόθεσμη ανοδική τάση στο ευρώ, τουλάχιστον μέχρι τον πρώτο γύρο των εκλογών στην Γαλλία, που θα δώσει σε όλους μια πρώτη ιδέα για την δυναμική της κας Le Pen και για το τι θα ακολουθήσει στον δεύτερο, για την εκλογή στην προεδρία της Γαλλίας.”
Στο παραπάνω ημερήσιο διάγραμμα του δολλαρίου, φαίνεται εύκολα πως για μια ακόμη φορά η ψυχολογική ένδειξη του 100 λειτουργεί σαν μαγνήτης, με την τιμή αρκετά χαμηλότερα του κινητού μέσου όρου των πενήντα ημερών, ο οποίος θα πρέπει να διαπεραστεί ανοδικά για να επισημοποιηθεί ο νέος βραχυπρόθεσμος κύκλος του δολλαρίου. Από εκεί που βρίσκεται τώρα το δολλάριο, ως λίγο υψηλότερα από τα 99, είναι πιθανά η περιοχή που θα καταγραφούν τα χαμηλά του κύκλου. Στην περίπτωση που αυτή η περιοχή διασπαστεί καθοδικά (κόκκινη οριζόντια γραμμή), θα ενεργοποιηθεί ο σχηματισμός της κορυφής (head and shoulders) με πρόβλεψη στόχο περίπου στα 94.75.
Ενώ, όπως αναφέραμε, μακροπρόθεσμα οι ταρίφες και ο προστατευτισμός θα ασκήσουν πιέσεις στην αξία του δολλαρίου, κανένας δεν ξέρει πως θα αντιδράσουν οι αγορές μόλις ανοίξουν μετά το ανακοινωθέν των G20. Το ευρώ, στο εβδομαδιαίο διάγραμμα που ακολουθεί, έκλεισε στα 1.0733, πετυχαίνοντας ένα χαμηλότερο υψηλό, μετά την ψευδή διάσπαση (μπλε γραμμή, κίτρινος κύκλος) που προμήνυε το short covering που ακολούθησε. Στην περίπτωση που σπάσει ανοδικά την επόμενη οριζόντια αντίσταση (κόκκινη γραμμή) αλλά και την πλάγια που ξεκινά από το 2013, μπορεί να φτάσει στα 1.13, με προϋπόθεση ένα εβδομαδιαίο κλείσιμο πάνω από τα 1.1050. Η αισιοδοξία του αποτελέσματος των εκλογών στην Ολλανδία, ίσως να προσφέρει κάποια υπεραξία στο κοινό νόμισμα μέχρι τον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών. Οφείλουμε βέβαια να δηλώσουμε πως, μόνο αδυναμία της ένωσης δηλώνει αυτού του είδους η υπερβολική εκδήλωση από όλο το επιτελείο των ευρωπαίων ηγετών, την ώρα που τα ποσοστά του πρωθυπουργού κου Rutte έπεσαν κατά 20%, ενώ του ακροδεξιού δημαγωγού κου Wilders ανέβηκαν κατά περίπου το ίδιο ποσοστό…
Ένα τέτοιο σενάριο υποχώρησης του δολλαρίου, στην περίπτωση που δεν καταφέρει να ανέβει πάνω από τα 100.30, θα ελαττώσει τις πιέσεις στα πολύτιμα μέταλλα που έκλεισαν την εβδομάδα θετικά. Στα $1,228.9 ο χρυσός και στα $17.41 το ασήμι, αυξημένα και τα δύο κατά δύο περίπου ποσοστιαίες μονάδες, ανά ουγκιά αντίστοιχα.
Το ασήμι ανέστρεψε την πορεία του ακριβώς στην πάνω περιοχή της εβδομαδιαίας στήριξης (μπλε πλαίσιο) κι ίσως να δοκιμάσει πάλι την δύναμη των πωλητών στην περιοχή των $17.75 κατ’ αρχήν, που στον χρυσό αντίστοιχα ξεκινά στα $1,271, εφόσον πετύχει να διασπάσει τα $1,250.
SILVER FUTURES, W, COMEX
Οι δεσμεύσεις των Commercials , του αποκαλούμενου “έξυπνου χρήματος”, που είχαμε αναφέρει ακριβώς πριν ένα μήνα στα προθεσμιακά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, δείχνουν πως έχουν μειώσει περίπου κατά δέκα χιλιάδες τις short θέσεις τους, αλλά απέχουν πολύ ακόμη για να δώσουν μακρόπνοο σήμα αγοράς πολύτιμων μετάλλων σε φυσική μορφή. Ένα άλλο στοιχείο όμως, αυτό της ψυχολογίας των επενδυτών του χρυσού που ακολουθεί από την Sundial Research, αρχίζει να πλησιάζει την περιοχή της απαισιοδοξίας, σημάδι απαραίτητο για αναστροφή της πορείας του χρυσού προς τα πάνω. Βέβαια, όπως δείξαμε στην προηγούμενη έκθεσή μας, είναι απαραίτητο να προηγείται το ασήμι στην μεταξύ τους σχέση για να δούμε παρατεταμένη άνοδο στα πολύτιμα μέταλλα, και ο όχι ο χρυσός, όπως πιστεύουν λανθασμένα πολλοί άνθρωποι. Κι αυτό γιατί, από τα δύο πολύτιμα μέταλλα, το ασήμι ενσωματώνει γρηγορότερα από τον χρυσό τις πληθωριστικές τάσεις στην τιμή του.
Για το τέλος της σημερινής μας έκθεσης, ένα διάγραμμα από το Bloomberg που απεικονίζει τον ρυθμό της αύξησης των βασικών επιτοκίων της FED (άσπρη γραμμή) σε συνδυασμό με την τιμή του χρυσού (μπλε). Το μέταλλο των θεών, όπως καταγράφηκε στην μνήμη των ανθρώπων στην αρχαιότητα, κέρδισε υπεραξία 52% επί της τιμής του στην σχέση του με το δολλάριο, κατά την διάρκεια του προηγούμενου ανοδικού κύκλου επιτοκίων της FED, από το 2004 ως το 2006!
Υγιαίνετε!