08.01 2017

H χρονιά σταθμός για το μέλλον της οικουμένης

Καλή χρονιά με υγεία, αγάπη και ειρήνη πάνω απ’ όλα σε όλους!

Ξεχνάμε πολλές φορές πόσο σημαντικό κομμάτι της ζωής μας αντιπροσωπεύει αυτή η απλή, αλλά καθόλα ουσιαστική ευχή, μόνο και μόνο για να το ξαναθυμηθούμε με τρόμο καμιά φορά αν ίσως κάτι συμβεί που ταράξει πρόσκαιρα αυτή την ισορροπία της ύπαρξής μας ή των δικών μας ανθρώπων, σε σχέση με ότι μας περιβάλλει. Σε αυτή την χρυσή, κατά την γνώμη μας ισορροπία, συμμετέχουν επίσης εξίσου το ψυχικό και το πνευματικό επίπεδο, εκτός από το σωματικό. Οι δυνάμεις που καθορίζουν κυρίως τον ουσιαστικό σκοπό της ζωής μας. Αυτόν που με πολύ μεγάλη προσπάθεια βρίσκουμε και με την παραμικρή απροσεξία χάνουμε ξανά, μάλλον αποσπώμενοι συχνά από τον φρενήρη ρυθμό της αστικής ζωής.

Η περισσότερο εύκολη κι ασφαλής πρόβλεψη που θα μπορούσε να κάνει κάποιος για την νέα χρονιά – κι όσες θα ακολουθήσουν- είναι πως μέσω της ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών, ο φρενήρης αυτός ρυθμός της αστικής ζωής θα αυξηθεί και πολύ δύσκολα θα μπορούσε πια να επανέλθει στις χαμηλότερες ταχύτητες που γνώρισαν όσοι μεγάλωσαν τις προηγούμενες δεκαετίες, οι οποίες προσέφεραν μεγαλύτερο κομμάτι προσωπικού χρόνου. Αν όμως κάτι θα χρειαστεί από εδώ και πέρα, είναι ο χρόνος, ο στοχασμός, η εύστοχη παρατήρηση και η ουσιαστική επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους. Στοιχεία που θα κριθούν απαραίτητα στην αντιμετώπιση των δύσκολων καταστάσεων που έχει μπροστά του να επιλύσει το παγκόσμιο κοινωνικό σύνολο, με πρώτο απ’ όλα το ολοένα διογκούμενο χρέος που απειλεί να αλλάξει για πάντα όσα γνωρίσαμε ως τώρα:

“Οι τελευταίες τρεις δεκαετίες πρόσφεραν αρκετά σημάδια πως, η παγκόσμια πολιτική σκηνή σταμάτησε να προσφέρει στην συλλογική συνείδηση μια κατανοητή αναλογικά απ’ όλους ανάπτυξη, που να συμβαδίζει με τις πρώτες μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Η παγκοσμιοποίηση, ως μια κίβδηλη αλλά σχεδόν δογματικά επιβαλόμενη “ιδεολογία”, ελλείψει άλλης που να πρωταγωνιστεί στην οικουμένη, επέτρεψε και επέβαλε την διόγκωση της πίστωσης. Το χρέος άρχισε να αυξάνεται κι ειδικά μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’90 ήταν αυτό που χρηματοδότησε μια εκ των υστέρων εξόφθαλμη παραποίηση της πραγματικότητας. Εκδιδόμενο με την μορφή κρατικών ομολόγων, υποστήριξε μια παράλογη ποσότητα φτηνού χρήματος που άρχισε να αναζητά τις πιο ριψοκίνδυνες αποδόσεις. Υποθηκευμένο ως εχέγγυο, όχι μία αλλά πολλές φορές την μία πάνω στην άλλη, το χρέος άρχισε να τροφοδοτεί ασύδοτες αγορές που χωρίς την υπερβάλουσα διάθεσή του θα είχαν ακολουθήσει περισσότερο πιστά τον επιχειρηματικό κύκλο, αυτορυθμιζόμενες ελεύθερα ανάλογα την προσφορά και την ζήτηση.”

Όπως αναφέραμε στην έκθεσή μας του Οκτωβρίου :

“…δεν χρειάζεται τέλος να είναι κανείς ιστορικός, κοινωνιολόγος ή έμπειρος μελετητής για να ισορροπήσει αυτό που δέχεται ως εξωτερική πληροφορία με αυτό που τα συναισθήματά του τον πληροφορούν ότι συμβαίνει. Το μόνο που χρειάζεται είναι ψυχραιμία, αντιμετώπιση του εσκεμμένα επιβαλόμενου φόβου κι ίσως μια ειλικρινή συζήτηση με ανθρώπους που εμπιστεύεται, ώστε μέσα από την διαδικασία του καθρέφτη να παγιώσει το ζύγισμα των δύο αντίθετων δυνάμεων που ορίζουν ένα υγιές σκεπτόμενο άτομο. Τα πάντα μυρίζουν τέλος εποχής. Βρισκόμαστε σε αυτό το κενό ανάμεσα στο παλιό που παλεύει να κρατηθεί με νύχια και με δόντια πριν πεθάνει και στο νέο που θα γεννηθεί μέσα από πόνους και αίμα. Χρονικό διάστημα, το οποίο ο φιλόσοφος, πολιτικός και ιδρυτής του ΚΚ Ιταλίας Antonio Gramsci αποκάλεσε “ή ώρα των τεράτων”.

Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται πως, η μετακίνηση των ψηφοφόρων στις αναπτυγμένες χώρες, από το κέντρο τόσο προς αριστερά όσο και προς τα δεξιά, δεν είναι μια νέα τάση, αλλά ξεκίνησε μετά το 1971, χρονιά που απελευθέρωσε ο τότε αμερικανός πρόεδρος κος Nixon, το δολλάριο από το εχέγγυο του χρυσού. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεκινήσει η αιμοσταγής πορεία του οικονομικού καπιταλισμού και η εκθετική πορεία του απίστευτου παγκόσμιου χρέους, που έφτασε να είναι περίπου το 325% του ετήσιου ακαθάριστου προϊόντος, στα $217 τρισεκατομύρια. Αυτό όμως που οφείλει να παρατηρήσει κανείς είναι πως, από τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα, λίγο πριν την παγκόσμια κρίση του 2008, τα ποσοστά της σύγκλισης προς το κέντρο, έπεσαν κατά περίπου 10% και 6% αντίστοιχα, μέσα σε σχετικά πολύ μικρό διάστημα, σημείο που μας αποκαλύπτει την ορμή αυτής της τάσης. Δυστυχώς, δεν έχουμε βρει λόγους για να πιστέψουμε πως αυτή η δυναμική μπορεί να μειωθεί μέσα στην νέα χρονιά. Το αντίθετο μάλιστα.

Η μετακόμιση του κου Trump, από τον ουρανοξύστη του στην Νέα Υόρκη στον Λευκό Οίκο της Ουάσινγκτον και οι επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία θα είναι πολύ σημαντικές στιγμές. Μαζί με την εκκίνηση της διαδικασίας αποχώρησης της Μ. Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ανθρωπιστική ξεκάθαρα πια κρίση του Μεσογειακού νότου, θα κάνουν την χρονιά που πέρασε να μοιάζει με βόλτα στο πάρκο, με τις κοινωνικές αναταραχές που θα ξεσπάσουν να θυμίσουν ίσως στους μεγαλύτερους αυτές τις δεκαετίας του ’60.

Ένα πρώτο δείγμα του τι θα ακολουθήσει, είναι η διαίρεση και ο διχασμός της αμερικανικής κοινωνίας με το αποτέλεσμα των εκλογών γύρω από τον νέο πρόεδρο, κο Trump. Απειλές ενάντια στην ζωή του, δημοσιοποιούνται πια ανώνυμα αλλά ανοιχτά στα ηλεκτρονικά κοινωνικά δίκτυα, ενώ τα συνθήματα στους τοίχους των αμερικάνικων μεγαλουπόλεων με καλέσματα της δολοφονίας του αρχίζουν να πληθαίνουν παντού! Δεν είναι όμως μόνο το πολιτικό σώμα πολωμένο. Συμβαίνει ακριβώς το ίδιο στις τάξεις των μυστικών υπηρεσιών, με το βαθύ κράτος αλλά και τον απερχόμενο πρόεδρο Obama, να αγωνίζονται ως την τελευταία στιγμή πριν την ορκωμοσία του κου Trump, στις 20 του μήνα, να πείσουν το αμερικάνικο κοινό πως η Ρωσία και ο πρόεδρος Putin, ευθύνονται για την εκλογή του.

Από την ώρα που ο κυβερνοπόλεμος προστέθηκε στο αμυντικό δόγμα του ΝΑΤΟ ήταν εύκολο να σκεφτεί κανείς πως, το επόμενο μέτωπο συγκρούσεων ανάμεσα στις Η.Π.Α. και την Ρωσία -ίσως και την Κίνα- θα μεταφερόταν στο πεδίο των ηλεκτρονικών εισβολών, παρακολουθήσεων, υποκλοπών και διαρροών. Και φυσικά τα ΜΜΕ, όπως έδειξαν και στην προεκλογική εκστρατεία, θα κάνουν οτιδήποτε για να δυσκολέψουν τον επερχόμενο πρόεδρο, ρίχνοντας κι άλλο λάδι στην ενδοσυγκρουσιακή σπίθα που έχει ανάψει. Η Washington Post, μετά την δημοσίευση της λίστας ενός νεότευκτου site με την κατηγοριοποίηση αρκετών εναλλακτικών μέσων και σχολιαστών για παραγωγή και διανομή ψευδών ειδήσεων, απέδειξε για μια ακόμη φορά περίτρανα πως, η προπαγάνδα των μεγάλων ΜΜΕ είναι αυτή που στην ουσία διαστρεβλώνει την αλήθεια, αρκετές δεκαετίες τώρα, σπέρνοντας ανυπόστατες ειδήσεις.

Η δημοσίευση της WaPo που ανέφερε πως οι ρώσοι έχουν κάνει hacking σε εργοστάσιο ηλεκτρισμού στο Vermont, για να απενεργοποιήσουν το αμερικανικό δίκτυο διανομής ενέργειας εν μέσω του χειμώνα, βασίστηκε πάλι σε μυθεύματα και κατασκευάσματα. Τέτοια, που μόλις μια μέρα μετά ανάγκασαν την εφημερίδα, ιδιοκτησίας στου Steve Bezos της Amazon, να ανασκευάσει, όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα, προκαλώντας τον χλευασμό από τους πολίτες στα κοινωνικά μέσα. Την ίδια αντίδραση έδειξαν οι περισσότεροι αμερικανοί σχετικά και με τις αναφορές των μυστικών τους υπηρεσιών, για το συνεχιζόμενο σήριαλ της αφήγησης με την δήθεν ρωσική επιρροή στην διαδικασία των εκλογών, χωρίς από πουθενά να προκύπτουν αποδείξεις, παρά μόνο θεωρίες ως τώρα.

Γιατί περιμένουν άραγε τον κόσμο να πιστέψει κάτι τέτοιο την ώρα που και στις δύο περιπτώσεις, αυτής του Vermont, καθώς και των server του δημοκρατικού κόμματος, ούτε καν το FBI δεν μπήκε στον κόπο να ελέγξει τους υπολογιστές τους, είναι απορίας άξιο. Τους ενδιαφέρει άραγε να γίνει κάτι τέτοιο πιστευτό ή μήπως έχουν χάσει τελείως την επαφή τους με το κοινό; Πιστεύουμε ότι συμβαίνει το τελευταίο. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια δομική, τεκτονική αλλαγή στα ΜΜΕ, που βλέπουν την αναξιοπιστία τους να έχει φτάσει, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Gallup που ακολουθεί, στο 36%!

Το σύστημα αδυνατεί πια να αντιληφθεί πως οι άνθρωποι, απηυδησμένοι από την χρόνια, συνεχή και τρομοκρατική πλύση εγκεφάλου, έχουν αρχίσει να αντιδρούν αντίθετα από την καθεστωτική, επιβαλομένη αυταρχικά, άποψη. Τα ΜΜΕ, μετά την αποκαθήλωσή τους και το τρομοκρατημένο σύστημα από την αντίδραση των πολιτών, βρίσκονται ταυτόχρονα σε βίαιη πτώση και η επαίσχυντη πολλές φορές προπαγάνδα που χρησιμοποιούν, είναι η καλύτερη απόδειξη γι αυτό. Θα κορυφωθούν φέτος ακόμη περισσότερο οι εντάσεις ενάντια στις ελίτ; Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι το 2017 θα είναι χρονιά σταθμός για το μέλλον της οικουμένης.

Ο κος Trump, ως πανέξυπνος επιχειρηματίας κι εκπαιδευμένος τηλεοπτικά ρήτορας, παίζει πετυχημένα το παιχνίδι της λαϊκής αντισυστημικής θέσης, αρνούμενος να αναγνωρίσει τις εκθέσεις των μυστικών υπηρεσιών και τασσόμενος ανοικτά υπέρ μιας ειρηνικής λύσης με την Ρωσία. Ταυτόγχρονα με τις απειλητικές, ως προς το διμερές εμπόριο, δηλώσεις του ενάντια στην Κίνα, δείχνει πως έχει βάλει στόχο να διακόψει την άτυπη συμμαχία τους με τους ρώσους, εναντίον της χώρας του.

Το θέμα όμως είναι ότι, τα στελέχη που συγκεντρώνει γύρω του, είτε ως υποψήφια κυβερνητικά, είτε ως συμβουλευτικά όργανα απέχουν πάρα πολύ από την στρατηγική εκδίωξης των χρόνιων λομπιστών της Ουάσινγκτον, που είχε χρησιμοποιήσει ως τακτική προεκλογικά. Επίσης, ας μην ξεχνάμε πως ο νεοεισερχόμενος πρόεδρος είναι επιχειρηματίας, ο οποίος έχει δάνεια αξίας $1.5 δισεκατομυρίων από περίπου 150 τράπεζες κι επενδυτικά ιδρύματα της Wall Street. Πως θα καταφέρει να διαχειριστεί σωστά τα δύο του καπέλα, του προέδρου και του βαθύπλουτου ιδιοκτήτη ξενοδοχείων και καζίνο; Όπως επισημάναμε στην προηγούμενη έκθεσή μας:

“Η μεγάλη ερώτηση είναι πόσο θα αντέξουν να περιμένουν για μια καλύτερη μέρα όσοι ψήφισαν τον κο Trump. Η αντικαθεστωτική υπόσχεσή του να “αδειάσει τον βάλτο” της Washington από τους χρόνιους λομπίστες, έρχεται σε απόλυτη αντιπαράθεση με όσους διαλέγει για να στελεχώσει την κυβέρνησή του. Περιώνυμοι επιχειρηματίες, πρόεδροι τραπεζών και πολυεθνικών κολοσσών έχουν πάρει ήδη θέση ως σύμβουλοι, μαζί με τους περισσότερους στρατηγούς που έχουν συμμετάσχει ποτέ σε ανάλογα πόστα. Τα πετρελαϊκά συμφέροντα βρέθηκαν και πάλι ψηλά με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Exxon, κο Rex Tillerson, προσωπικό φίλο του προέδρου Putin, να είναι υποψήφιος ως υπουργός εξωτερικών. Όπως ήταν αναμενόμενο, δεν μοιάζουν για κινήσεις ενάντια στο κατεστημένο αυτές κι αφήνουν τις προεκλογικές θέσεις του κου Trump να θυμίζουν στην κυριολεξία απατηλό marketing μηχανισμό προσέλκυσης ψηφοφόρων.”

Η άποψή μας είναι πως, κάποια στιγμή όσοι τον ψήφισαν θα δεχθούν το γεγονός πως η κυβέρνησή του και οι συμβουλευτικές ομάδες έχουν γεμίσει από ανθρώπους των μεγάλων τραπεζών και κυρίως της Goldman Sacks. Οι περιστρεφόμενες πόρτες ανάμεσα στην εξουσία και τα πιστωτικά ιδρύματα, δεν είναι μια νέα ιστορία στις Η.Π.Α., αλλά ούτε κάτι που περιμένουμε να αλλάξει ποτέ, πόσο μάλλον με τον κο Trump. Το κύριο σημείο που θα κάνει την διαφορά στην προεδρία του, είναι η ανάκαμψη της οικονομίας, της εργασίας και η ψυχολογία των καταναλωτών. Η τελευταία, όσο και να μην πιστεύουμε τυφλά τα δεδομένα που δημοσιεύονται, δείχνει να ανεβαίνει μετά την εκλογή του, όπως θα δείτε στο διάγραμμα του Bloomberg που ακολουθεί.

Αν τυχόν ξεπεράσει την υψηλή ένδειξη του 2007, μένει μόνο ως αντίσταση η περιοχή του 1999, που χαρακτηρίστηκε από την φούσκα των εισηγμένων εταιριών του διαδικτύου. Με δεδομένα μάλιστα τεχνικής ανάληψης, η πρόβλεψη στόχος που δίνει ο σχηματισμός των χαμηλών (inverse head & shoulders) φτάνει στην εντυπωσιακή ζώνη του 180. Απραγματοποίητο, θα σκεφτεί ακαριαία κάποιος, ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ίσως ναι. Ίσως όμως η καταβαράθρωση όλων των υπόλοιπων οικονομιών του κόσμου και των νομισμάτων τους να οδηγήσει το μεγάλο κεφάλαιο στις Η.Π.Α. και την αγκαλιά του δολλαρίου, παρόλη την απειλή που σημαίνει κάτι τέτοιο για όλες τις υπόλοιπες ηπείρους του κόσμου. Επίσης και για την ίδια την πρώην υπερδύναμη αργότερα στο μέλλον της, λόγω της υπερσυγκέντρωσης κεφαλαίου στο έδαφός της.

Η Κίνα, ως δεύτερη και στο μέλλον πρώτη οικονομική δύναμη, έχει αρχίσει ήδη να υποφέρει από την ξέφρενη άνοδο του δολλαρίου, κυρίως από το 2014 και μετά. Παγιδευμένη σε αυτό το άλυτο αίνιγμα που στην οικονομία λέγεται “τρίλλημα“, θα αναγκαστεί να αφήσει ελεύθερη την διαπραγμάτευση του γιουάν με τα υπόλοιπα νομίσματα, αν δεν θέλει να κάψει όλα τα αποθέματά της υπερασπιζόμενη την καθοριζόμενη ισοτιμία που επιβάλει η κεντρική της τράπεζα καθημερινά. Στο διάγραμμα που ακολουθεί, εύκολα μπορεί να παρατηρήσει κανείς πως όσο πέφτει το γιουάν απέναντι στο δολλάριο, τόσο πέφτουν και τα νομισματικά της αποθέματα, τα οποία κυρίως βρίσκονται σε αμερικανικά ομόλογα. Φαίνεται πως η περιοχή που έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα, περίπου εφτά γιουάν ανά δολλάριο, είναι και η υψηλότερη επιτρεπτή για την ώρα από την Λαική Τράπεζα της Κίνας. Διαφορετικά δεν δικαιολογείται η ραγδαία επέμβασή της, που έδωσε τρία τοις εκατό αύξηση στο νόμισμά της μέσα σε δύο μέρες, παγιδεύοντας όσους είχαν σορτάρει το γιουάν σε τεράστια κόστη δανεισμού για την διατήρησης της θέσης τους ή άμεσου κλεισίματός της (short covering).

Θα κάνει πράξη ο κος Trump τις απειλές του γιά επιβολή δασμών και ταριφών στα εισαγόμενα από την Κίνα προϊόντα στην χώρα του; Κανείς δεν μπορεί να ξέρει, αν και η επείγουσα επίσκεψη του αρχηγού των γερακιών κου Kissinger στο Πεκίνο, όπως αναφέραμε στην προηγούμενη έκθεσή μας, είναι μια υπογράμμιση πως αρχίζουν να εμπλέκονται τα ανώτερα κλιμάκια της σκιώδους εξουσίας. Στην περίπτωση που οι Η.Π.Α. βρεθούν σε συμφωνία με την Ρωσία, δεδομένης της δημόσια εκφρασμένης αλληλοεκτίμησης ανάμεσα στους προέδρους Trump και Putin, ίσως οι πιέσεις προς την Κίνα να ενταθούν.

Ταυτόγχρονα όμως, κάτι τέτοιο θα σημαίνει πως άρθηκε η υποστήριξη από τις αμερικανικές αρχές για την πρωτοκαθεδρία της Γερμανίας στην Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο πως τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αρχίζουν να αναθεωρούν την στάση τους για επιβολή νέων κυρώσεων στην Ρωσία. Η εκεχειρία που πέτυχε η Ρωσία μαζί με το Ιράν και την Τουρκία στο μέτωπο της Συρίας, αλλάζει όλο το παιχνίδι. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις γνωρίζουν πως, αν διαλέξει η Γερμανία, μετά την φυγή της Μ. Βρετανίας, να στραφεί σε έναν κλειστότερο ευρωπαϊκό κεντρικό πυρήνα, θα μείνουν ανυπεράσπιστες με τον μόνιμο φόβο εισβολής της ρωσικής αρκούδας στο προσκέφαλό τους.

Αν η Γερμανία πάλι, πιεζόμενη από την επερχόμενη υπό όρους δημοσιονομική ένωση των μελών της Ευρωζώνης το 2018, διαλέξει τελικά να φύγει από το ευρώ, αρνούμενη το κόστος συντήρησης της ένωσης και επιστρέψει σε ένα νέο, υπερτιμημένο μάρκο, προφανώς ολόκληρο το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και το ευρώ, θα καταρρεύσουν μέσα σε μια νύχτα, μαζί με τις χρεωκοπημένες τράπεζες της Γηραιάς ηπείρου. Όχι μόνο αυτές όμως, αφού από τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα δείχνουν τις μεγάλες αμερικάνικες τράπεζες εκτεθειμένες με περίπου $2 τρισεκατομύρια στον τραπεζικό κλάδο της Ευρώπης!

Μακάρι να μπορούσαμε να χαρούμε ειλικρινά για την αύξηση του μεταποιητικού δείκτη της Ευρωζώνης που ξέφυγε ανοδικά στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, όπως φαίνεται στο διάγραμμα της Capital Economics, μετά την πλάγια πορεία του γιά δύο ολόκληρα χρόνια. Ποιος δεν θα ήθελε να δει την οικονομία όχι μόνο να σταθεροποιείται, αλλά και να ανακάμπτει. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε αύξηση του τραπεζικού δανεισμού προς τις μικρομεσαίες εταιρίες, οι οποίες έχουν αποκλειστεί από την βασική διαδικασία χρηματοδότησής τους και θα ήταν μια τεράστια τόνωση στην αγορά εργασίας.

Δυστυχώς όμως, ή όποια αύξησή του δείκτη, είναι σίγουρο πως θα διαβρωθεί σύντομα όσο ο πληθωρισμός θα αρχίσει να ανεβαίνει. Ας μην ξεχνάμε πως, ο κος Draghi και η ΕΚΤ, ξόδεψαν και συνεχίζουν να ξοδεύουν δισεκατομύρια φρεσκοτυπωμένα λογιστικά ευρώ γι αυτόν τον σκοπό, αγοράζοντας κρατικά ομόλογα κατά βούληση – εκτός από τα ελληνικά φυσικά- και τοξικά, αντίστοιχα σκουπίδια από ετοιμόρροπες εταιρίες, έχοντας κρατήσει τα βασικά επιτόκια της κεντρικής τράπεζας σε αρνητικό επίπεδο.

Μένει να φανεί με ποιόν τρόπο ακριβώς η ΕΚΤ θα αντιμετωπίσει την πολλά υποσχόμενη, σύμφωνα με τα λόγια της, άνοδο του πληθωρισμού, για την οποία θυσιάστηκε το μέλλον από τις επόμενες γενιές των ευρωπαίων. Οι δηλώσεις των αξιωματούχων της γερμανικής κυβέρνησης και της Budensbank, της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, καλούν τον κο Draghi εδώ και πολύ καιρό να σταματήσει την ποσοτική χαλάρωση QE. Κι ο λόγος δεν είναι άλλος από αυτόν που φαίνεται στο επόμενο γράφημα του Bloomberg. Ο πληθωρισμός στην Γερμανία ανεβαίνει πολύ γρηγορότερα από τα υπόλοιπα κράτη μέλη, φτάνοντας στο 1.7% τον μήνα που μας πέρασε.

Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι οφείλουμε να αναφέρουμε πως δεν είναι τόσο κατόρθωμα του κου Draghi, αλλά περισσότερο οφείλεται στις υψηλές τιμές του πετρελαίου το τελευταίο εξάμηνο, αλλά και στην μειωμένη ισοτιμία του ευρώ απέναντι στο δολλάριο. Το τελευταίο, έφτασε στον πρώτο στόχο που δίνει η διάσπαση του μικρού τριγωνικού σχηματισμού (μπλε γραμμή), όπως είχαμε επισημάνει την βδομάδα του Οκτωβρίου που έγινε η ανοδική διάσπαση.

Η δεύτερη πρόβλεψη που δίνει ο μεγαλύτερος τριγωνικός σχηματισμός (γκρι) είναι τα 106, ενώ ακριβώς λίγο υψηλότερα από τα 108 βρίσκεται ο στόχος της πλάγιας κίνησης από το 2014 (παραλληλόγραμο). Όλα αυτά ευνόητα σημαίνουν, πως το ευρώ μάλλον θα συνεχίσει την πτωτική του πορεία προς την ισοτιμία 1:1 με το δολλάριο και αυτήν την χρονιά, πράγμα που θα καταλάβουμε καλύτερα στην περίπτωση που δεν μπορέσει να διασπάσει ανοδικά την περιοχή του 1.07, την πρώτη ουσιαστική αντίσταση που έχει πάνω από τα 1.05 περίπου που βρίσκεται τώρα. Βραχυπρόθεσμα, αν το δολλάριο διασπάσει τα 102.6, ίσως να κάνει ακόμη μια προσπάθεια προς τα υψηλά του 103.80, ενώ η στήριξή του βρίσκεται στα 100.8 και το στρογγυλό νούμερο του 100.

DOLLAR FUTURES, W, ICE

[+] click images to enlarge

Ανοδικά έκλεισαν τα πολύτιμα μέταλλα για δεύτερη συνεχή εβδομάδα με τον χρυσό στα $1,173 αυξημένο κατά περίπου δύο ποσοστιαίες μονάδες και το ασήμι στα 16.51, ανεβασμένο κατά περισσότερο από τρεις μονάδες, ανά ουγγιά αντίστοιχα.

Τόσο την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, όσο και την πρώτη του Δεκεμβρίου, είχαμε γράψει τις ισχυρές ενδείξεις, για έστω βραχυπρόθεσμη αναστροφή της τάσης:

“H κύρια στήριξη βρίσκεται εκτός από τα $1,160, στα $1,130, ενώ η αντίσταση ξεκινά από τα $1,200 ως τα $1,215. Όπως έχουμε ξαναπεί, μετά το κάλεσμά μας για ανοδική τάση στην πρώτη εβδομαδιαία έκθεση της χρονιάς (2016), η συγκεκριμένη ζώνη που βρίσκεται ο χρυσός τώρα, είναι η περισσότερο ενδιαφέρουσα για μακροπρόθεσμες αγορές πολύτιμων μετάλλων σε φυσική μορφή νομισμάτων και ράβδων που προσφέρει η PMG.

Και τα δύο πολύτιμα μέταλλα βρίσκονται αυτή την στιγμή στις ζώνες στήριξης (μπλε πλαίσιο) που είχαμε σημάνει από τις αρχές της χρονιάς, πιστεύοντας πως είναι καλή ευκαιρία για αγορές χρυσού και ασημιού σε φυσική μορφή. Αυτό δεν σημαίνει πως οι τιμές δεν μπορούν να υποχωρήσουν περισσότερο. Είναι όμως μια καλή ευκαιρία για την στρατηγική δολλαριακού μέσου όρου αγορών. Τουλάχιστον για όσους, όπως εμείς, είναι βαθιά πεπεισμένοι μέσω επιχειρημάτων και ανάλυσης πως, όσο χαμηλώνει ο μέσος όρος αγοράς ,τόσο περισσότερο αυξάνεται δυνητικά το κέρδος σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.”

GOLD FUTURES, W, COMEX

Tόσο ο χρυσός, όσο και το ασήμι, κράτησαν τις ζώνες άμυνας που έχουμε επισημάνει (μπλε πλαίσιο) αρκετό καιρό τώρα και μένει πια να δούμε πόση δύναμη θα έχει αυτό το ανοδικό ράλλυ ενάντια στην βασική τάση που παραμένει παγιωμένα καθοδική. Στην περίπτωση που το δολλάριο ξεκινήσει μια κίνηση συσπείρωσης ή και διόρθωσης προς τα κάτω, τα δύο πολύτιμα μέταλλα θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία. Η ισχυρή αντίσταση για τον χρυσό, εκτός από την ζώνη ανάμεσα στα $1,200 – $1,220, είναι στα $1,246 με $1,251 και τα $1,308 λίγο υψηλότερα, ενώ η σημαντικότερη στήριξη βρίσκεται στα $1,115. Όλα αυτά προϋποθέτουν ένα εβδομαδιαίο κλείσιμο πάνω από τα $1,180.

Το ασήμι, για να διεκδικήσει μεγαλύτερη άνοδο στο άμεσο μέλλον πρέπει να κλείσει αρχικά ανοδικά πάνω από τα $17.75 κι έπειτα τα $19 με $20, όπου βρίσκονται τοποθετημένοι αυτή την στιγμή οι πωλητές με ισχυρό όγκο. Η κύρια στήριξή του είναι η περιοχή γύρω από τις τιμές $15.40 και $14.40.

SILVER FUTURES, W, COMEX

Τώρα όμως που έκλεισε ο προηγούμενος χρόνος, είναι ευκαιρία να ρίξουμε μια ματιά και στο ετήσιο χρονοδιάγραμμα. Είναι κάτι που σίγουρα αξίζει τον κόπο να το μελετάει κάποιος όσο πιο προσεκτικά μπορεί και πάνω σε αυτή την ανάλυση να θέσει τις προσδοκίες του και να οργανώσει το πλάνο του για τα μικρότερα χρονοδιάγραμματα. Όπως ακριβώς κάνουν οι θεσμικοί επενδυτές δηλαδή και όχι όσοι “ανακάλυψαν μια τάση”, πιστεύοντας πως θα πλουτίσουν σε χρόνο μηδέν από τα χρηματιστήρια και την αγορά συναλλάγματος που αρχίζει και γίνεται επικίνδυνα δημοφιλής στις νεότερες γενιές…

To κερί που τύπωσαν και τα δύο πολύτιμα μέταλλα το 2016 (inverted hammer), εμφανίζεται συνήθως για να σηματοδοτήσει το τέλος μιας σύντομης πτώσης. Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι ο μεγάλος, θετικός όγκος διαπραγμάτευσης όπως φαίνεται στο διάγραμμα του χρυσού που ακολουθεί. Η δεύτερη βασική προϋπόθεση για ανοδική αναστροφή είναι το επόμενο κερί, του 2017 δηλαδή, να κλείσει πάνω από αυτό της χρονιάς που πέρασε.

Όσον αφορά στην στήριξη, ακριβώς από κάτω του περνάει η γραμμή ανοδικής τάσης που ξεκινά από το 2001, τότε που κάποιοι άρχισαν να ψιθυρίζουν ότι μπορεί και να τελείωσε η καθοδική αγορά που άρχισε με το υψηλό του 1980. Στην περίπτωση που διασπαστεί καθοδικά το κερί της προηγούμενης χρονιάς και η γραμμή της ανοδικής τάσης, τότε μάλλον τα πολύτιμα μέταλλα θα μας δώσουν μια, ειλικρινά, ευκαιρία ζωής για αγορές κάτω από το ψυχολογικό όριο των $1,000 ανά ουγγιά. Η ζώνη ανάμεσα στα $780 και τα $880 θα αποζημιώσει δια βίου όσους καταφέρουν να αγοράσουν κοντά σε αυτά τις τιμές, παρόλο το υψηλό premium που θα έχει διαμορφωθεί εξαιτίας της μεγάλης μεταβλητότητας.

GOLD FUTURES, YEARLY, COMEX

Παρόμοιος με αυτόν του χρυσού είναι ο σχηματισμός που υπάρχει και στο ασήμι (bullish falling wedge). Ξεκινά από το υψηλό του 2012 (διακεκομμένη γραμμή) κι από το χαμηλό τις ίδιας χρονιάς (διακεκομμένη γραμμή), ενώ στον χρυσό αντίστοιχα από το 2011. Τα ιστορικά στατιστικά του συγκεκριμένου σχηματισμού, δίνουν πιθανότητες επιτυχίας μεγαλύτερες του 64% στην περίπτωση που διασπαστεί ανοδικά η καθοδική γραμμή που ξεκινά από τα υψηλά, άρα γνωρίζετε από τώρα τι θα χρειαστεί να ελέγξετε μόλις τελειώσει η χρονιά που διανύουμε. Ένα πιθανό κλείσιμο επίσης πάνω από το υψηλό του 2016 στα $21.22 – $1,337.5 για το χρυσό- θα θέσει ψηλά τις πιθανότητες να συνεχιστεί το ράλλυ στο ασήμι ανοδικά και την επόμενη χρονιά, γιατί θα επιβεβαιώσει πως τα πολύτιμα μέταλλα κατέγραψαν τα χαμηλά του ετήσιου κύκλου τους. Όσον αφορά στην στήριξη για το ασήμι στο ετήσιο χρονοδιάγραμμα, βρίσκεται στα $13.50, ενώ η ζώνη που θεωρούμε αντίστοιχη ευκαιρία ζωής, όπως και του χρυσού που αναφέραμε παραπάνω, είναι αυτή ανάμεσα στα $11.30 και τα $9.20.

Υπάρχει περίπτωση να διασπαστούν τα χαμηλά της φετινής και της προηγούμενης χρονιάς και να δούμε τόσο χαμηλές τιμές; Φυσικά υπάρχει. Όπως έχουμε αναφέρει ξανά και ξανά, στην περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Ένωση κινδυνεύσει να καταρρεύσει, η περισσότερο δημοφιλής λύση σε περιόδους κρίσης ήταν ανέκαθεν το αποθεματικό νόμισμα, το δολλάριο δηλαδή, το οποίο θα καρπωθεί την φυγή του μεγάλου κεφαλαίου από όλα τα υπόλοιπα νομίσματα και κυρίως από το ευρώ. Αλλά ταυτόχρονα, η άνοδός του θα συμπιέσει καθοδικά τον χρυσό και το ασήμι, αν δεν αλλάξει ο συσχετισμός στην αναμεταξύ τους σχέση, ο οποίος παραμένει αρνητικός για την ώρα.

Όσο και να φαίνεται απίστευτο σε κάποιους ένα τέτοιο σενάριο, υπάρχει ξεκάθαρα ως πιθανότητα και μάλιστα κατά την γνώμη μας είναι αρκετά πιθανό, όπως άλλωστε προειδοποιεί ακόμη κι ο αντιπρόεδρος της γερμανικής κυβέρνησης, κος Sigmar Gabriel. Τότε, θα δούμε τον χρυσό και το ασήμι να διπλασιάζουν ή και να τριπλασιάζουν την τιμή τους μέσα στα επόμενα επτά χρόνια, που είναι το απόλυτα θετικό, ρεαλιστικό σενάριό μας στην PMG. Aυτό που δεν καταλαβαίνουν πολλοί, οι οποίοι ανησυχούν για την κάθοδο των πολύτιμων μετάλλων είναι πως, πρέπει πρώτα να απογοητευτούν και να κουραστούν οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην διαπραγμάτευση. Να κλονιστεί η εμπιστοσύνη τους και να σταματήσουν να πιστεύουν καθολικά στις υπεραιωνόβιες ιδιότητες των πολύτιμων μετάλλων, όπως η ασφάλεια έναντι τρίτων και η ενσωμάτωση του πληθωρισμού, άρα η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των αποταμιεύσεων μας. Μόλις αυτό συμβεί, προφανώς με άξονα την τεράστια οικονομική κρίση και την έλλειψη της εμπιστοσύνης των πολιτών στις αρχές, θα ξεκινήσει η δεύτερη μεγάλη, μακροπρόθεσμη ανοδική αγορά, μετά από αυτήν της πρώτης δεκαετίας μετά το 2000.

SILVER FUTURES, YEARLY, COMEX

Γιά το τέλος της σημερινής μας έκθεσης, η οποία θα γίνει μηνιαία και θα δημοσιεύεται στο πρώτο σαββατοκύριακο κάθε νέου μήνα, ένας πίνακας από το Goldprice με την απόδοση του χρυσού απέναντι στα περισσότερα διεθνή, fiat νομίσματα. Όπως θα δείτε, αν και είχαμε καθοδική αγορά στο δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς που πέρασε, ο χρυσός κατάφερε να κλείσει με άνοδο 8.5% απέναντι στην ξέφρενη πορεία του δολλαρίου, με 12% απέναντι στο ευρώ και σχεδόν με 30% στην βρετανική λίρα, μετά την κάθετη υποτίμησή της λόγω του Brexit.

Ιστορικά βέβαια, τουλάχιστον από το 2002 που ξεκινά η αναφορά στον πίνακα και στην bull market που βρίσκεται σε ισχύ, με εξαίρεση δύο χρονιές, το 2013 και το 2015, ο χρυσός και το ασήμι, είχαν θετικά, απανωτά κλεισίματα. Για παράδειγμα, η απόδοση του χρυσού από το 2002 ως σήμερα φτάνει τα 323% απέναντι στο δολλάριο και τα 256% αν τον τιμολογήσουμε σε ευρώ. Αν σκεφτεί κανείς πως είναι η περισσότερο ασφαλής, χωρίς ρίσκο, επένδυση που υπάρχει στον κόσμο, θα καταλάβει πολύ καλά πως μόνο με τα πολύτιμα μέταλλα, θα αισθάνεται απόλυτα καλυμμένος και δεν θα ανησυχεί ιδιαίτερα για το πως θα διαμορφωθεί το μακροπρόθεσμο, οικονομικό περιβάλλον. Δυστυχώς, όσοι το καταλάβουν θα είναι λίγοι. Ευτυχώς από την άλλη για όσους το πιστέψουν, γιατί η επιβράβευση θα είναι πολλαπλάσια. Ελπίζουμε να είστε από αυτούς!

Καλή σας χρονιά και πάλι!

Υγιαίνετε!

* Η επόμενη έκθεσή μας θα δημοσιευτεί στις 5 Φεβρουαρίου 2017 και θα διατηρηθεί σε μηνιαίο επίπεδο γιά την διάρκεια της χρονιάς. Εβδομαδαία, θα δημοσιεύουμε τις σημαντικότερες διεθνείς ειδήσεις σε links, την τεχνική απεικόνιση των πολύτιμων μετάλλων και άλλων περιουσιακών πάγιων στοιχείων διαπραγμάτευσης που επηρρεάζουν την συμπεριφοράς τους, αφήνοντας την εκτεταμένη αναφορά στην πολτικοοικονομική ειδησεογραφία γιά την μηναία έκθεση.